Hooggevoeligheid komt ongeveer voor bij 1 op de 5 kinderen, volwassenen en ook bij dieren. Het valt op dat deze groep gevoeliger en kwetsbaarder is. Als je kind hooggevoelig blijkt te zijn, is het de vraag of hij prikkels opzoekt of juist vermijdt? Van de groep hooggevoelige kinderen is namelijk 30% prikkelzoeker. Wat is dat precies en wat zijn de overeenkomsten en verschillen met prikkelmijdende kinderen?
De Amerikaanse psychologe Elaine Aron is een pionier in het onderzoek naar hoogsensitiviteit, zij introduceerde in 1996 de term HSP, ofwel Highly Sensitive Person. In het Nederlands betekent dit: Hoog Sensitief Persoon. Ook wel hooggevoelig persoon genoemd. Zij noemt de prikkelzoekers HSS, dat “High Sensation Seeker” betekent. Het is een specifieke definiëring van hooggevoeligheid. Gerarda van der Veen (schrijfster van boeken over hooggevoeligheid) noemt kinderen die hooggevoelig zijn in combinatie met druk en emotioneel intens gedrag, ‘hoogstimulatief’.
Overeenkomsten
Hooggevoelige kinderen die prikkelmijdend of prikkelzoekend zijn, hebben naast verschillen ook een aantal overeenkomsten, beiden:
- stellen diepzinnige vragen
- hebben een eigen wijsheid
- zijn perfectionistisch
- zijn gevoelig voor lawaai, fel licht en dergelijke
- voelen diepe emoties
- zijn creatief
- kunnen niet goed tegen straf
Hooggevoelige prikkelmijdende kinderen
Hooggevoelige kinderen hebben tijd nodig om de informatie die bij hen binnenkomt, te verwerken. Dit komt omdat zij veel opmerken. Het gevolg hiervan is dat het even duurt, voordat ze in actie komen. Aangezien prikkels hen kunnen overweldigen, kunnen ze de neiging hebben om deze te vermijden.
Deze kinderen zijn:
- voorzichtig, vermijden risico’s
- verantwoordelijk
- empatisch
- rustig
- soms in zichzelf gekeerd
Hooggevoelige prikkelzoekende kinderen
Prikkelzoekende kinderen hebben, zoals de naam al zegt, prikkels nodig om goed te kunnen functioneren. Als ze te weinig prikkels krijgen, dan worden ze bijvoorbeeld vermoeid en verveeld. Het kan dan lijken of ze overprikkeld zijn, maar ze krijgen dan te weinig prikkels. Ze houden ervan om nieuwe dingen te ontdekken en te onderzoeken, maar zijn ook weer snel op iets uitgekeken. Ze zijn daarnaast ook gevoelig voor teveel prikkels.
Deze kinderen zijn:
- energiek en bewegen graag
- enthousiast en temperamentvol
- nieuwsgierig en onderzoekend
- aandachtvragend
- soms dwars, standvastig en moeilijk te corrigeren
Ieder kind is uniek. Dit geldt ook voor ieder (hoog)gevoelig kind. Wil je graag weten of je hooggevoelige kind prikkelzoekender is? Maak dan deze test.
In onderstaande boeken kun je meer lezen over hooggevoelige prikkelzoekende kinderen (strong-willed):
Het hooggevoelige kind met een sterke wil
Wie denkt dat hooggevoelige kinderen vooral rustig, bedachtzaam en teruggetrokken zijn, komt in dertig procent van de gevallen bedrogen uit. Er zijn ook kinderen die hun hoge mate van gevoeligheid combineren met een ijzersterke wil. Zij zijn op zoek naar nieuwe belevenissen en avonturen, ook al druist dat vaak in tegen hun gevoelige inborst. Een pittige combinatie, die geregeld leidt tot vurige uitbarstingen bij kinderen en wanhoop bij ouders. In het boek Het hooggevoelige kind met een sterke wil krijgen ouders en andere opvoeders op zeer toegankelijke wijze inzicht in de innerlijke wereld van deze categorie hooggevoeligen. Met dat inzicht zullen zij beter weten om te gaan met de vurigheid van hun gevoelige kinderen. En dat zal uiteindelijk het hele gezin ten goede komen.
Temperamentvolle kinderen
Zo geef je het beste aan gevoelige, intense kinderen met een sterke eigen wil
Als je een temperamentvol kind goed begeleidt en ondersteunt, zullen de voordelen steeds vaker de bovenhand voeren. Maar dat vraagt vaak wel meer van jou als ouder dan de opvoeding van een niet-temperamentvol kind. Heb jij een kind dat opvliegender lijkt te zijn dan andere kinderen? Lijkt jouw kind soms koppiger dan anderen of kan hij van slag raken van iets waarvan je het totaal niet had verwacht? Dan lijkt het er op dat je te maken hebt met een temperamentvol kind. Het boek Temperamentvolle kinderen vol handreikingen en tips verandert het kind niet, maar de opvoeder wel.
Het hoogstimulatieve kind
Hoe ga je om met kinderen die gevoeligheid combineren met druk en emotioneel intens gedrag, inclusief stappenplan bij heftige emoties
Hooggevoeligheid kan samengaan met druk en emotioneel intens gedrag. Het kind is gevoelig, hulpvaardig, sociaal en spontaan, maar kan ook moeilijk te corrigeren zijn. Hij lijkt niet te willen luisteren en reageert met boze buien. Op school heeft hij moeite met concentreren, met stil zitten en verstoort hij nogal eens de les. Het boek Het hoogstimulatieve kind staat vol tips voor ouders om hun druk-gevoelige kind te begrijpen en te begeleiden; en voor iedereen die meer wil weten over de drukke variant van hooggevoeligheid. Inclusief stappenplan.
Gevoeligheid in de klas
Herkenning en begeleiding van hoogsensitieve en hoogstimulatieve kinderen op de basisschool
Het boek Gevoeligheid in de klas wil meer duidelijkheid brengen in de gevoeligheid van kinderen. Het biedt een onderscheid in twee (basis)vormen van gevoeligheid: hoogsensitief en hoogstimulatief. Deze vormen worden duidelijk beschreven en daarna wordt een handreiking gedaan hoe je kunt vaststellen of een kind gevoelig is en hoe zo’n kind begeleid moet worden.
Wil je ook dat er meer begrip is voor hooggevoelige kinderen (strong-willed)? Deel dit blog dan via de shareknop. Dankjewel!
Geschreven door: Christine Hemel | HSP- en kindercoach.
____________________________________________________________________________________________
Ben jij een (hoog)gevoelige moeder en wil je leren omgaan met je hoogsensitiviteit, maar ook weten hoe je je kind hierin begeleidt? Word dan lid van de Facebookgroep Hooggevoelige Moeders en Kinderen.
Maak dan de hooggevoeligheidstest: