“Hoe maak ik onderscheid tussen “normaal” pubergedrag en gedrag dat veroorzaakt wordt door de gevoeligheid van een HSP (Hoog Sensitief Persoon)?” vroeg iemand mij een keer. “Het gaat dan om het boos worden over een taak die gedaan moet worden voor een bepaalde tijd, geen gevoel hebben voor tijd en daardoor niet goed kunnen plannen.” Ik vind dit een mooi onderwerp om er in deze blog dieper op in te gaan.
Moeite met plannen
Voor de meeste pubers is plannen lastig. Dit komt omdat de voorste delen van de hersenen ook wel de prefrontale cortex genoemd, waar de plannings- en controlefuncties zitten, nog niet helemaal ontwikkeld zijn. Deze functies zorgen ervoor dat je kunt plannen en de gevolgen van bijvoorbeeld je gedrag voor de lange termijn kunt overzien. Pas later, zo tussen het 16e en 22e jaar vindt de ontwikkeling daarvan plaats. Dit verklaart waarom een 14-jarige bijvoorbeeld nog moeite heeft met het plannen van zijn huiswerk en jou als ouder daarvoor nodig heeft om hem of haar daarin te begeleiden. Verder is het aantrekkelijker om dingen te doen die op korte termijn plezier geven, zoals gamen en televisie kijken, dan het maken van huiswerk.
Weinig tijdsbesef
Als je kind niet goed kan plannen of weinig tijdsbesef heeft, kan het ook zijn dat je kind een beelddenker is. Zoals het woord het al zegt, zijn dit mensen die in beelden denken. Dus als je hen vraagt wat ze zien als je het woord “hond” zegt, dan zien zij een plaatje van een hond. Dit in tegenstelling tot taaldenkers die het woord “hond” zien.
Weerstand tegen moeten
Het woord “moeten” roept vooral bij volwassenen en kinderen die hooggevoelig zijn een enorme weerstand op. Nu zal niet iedereen blij worden van dingen die ze moeten doen, maar bij hooggevoelige mensen is het verzet hiertegen bovengemiddeld. Ze zullen de dingen die ze moeten in veel gevallen voor zich uitschuiven. Als een kind in de puberteit zit, speelt het afzetten tegen zijn of haar ouders een belangrijke rol. Als zij zeggen dat ze iets moeten doen, is de kans groot dat ze hierop reageren met opstandig gedrag.
De puberteit
In deze fase zijn pubers op zoek naar hun eigen identiteit. Hoe harder zij zich afzetten tegen hun ouders, hoe beter zij hun eigen “ik” ervaren. Heel lastig voor jou als ouder. Neem het niet persoonlijk en bedenk dat ze zich veilig voelen als ze dit gedrag laten zien. Eigenlijk is het een compliment voor jou. Neem het dus niet al te serieus, maar geef wel je grenzen aan. Voor je kind is het ook een moeilijke fase in zijn leven, er gebeurt veel. Ook in zijn lichaam. De overstap van groep 8 naar de middelbare school kan daarnaast voor veel onzekerheid zorgen.
Prikkelzoekers
Tot slot zijn er nog de hooggevoelige kinderen die prikkels opzoeken. Zij zijn erg beweeglijk en energiek, maar kunnen als zij te weinig prikkels krijgen, juist verveeld of vermoeid raken. Ook kunnen zij dan dwars gedrag vertonen. Als zij teveel prikkels te verwerken krijgen, kunnen ook zij overprikkeld raken en ook tegendraads en boos reageren.
Conclusie
Dus hoe je kind reageert hangt in eerste instantie af van zijn of haar karakter en temperament; is hij bijvoorbeeld hooggevoelig? Daarnaast kunnen andere factoren een rol spelen zoals bijvoorbeeld de fase waarin hij zit, denk bijvoorbeeld aan de puberteit.
Wil je graag weten hoe je je hooggevoelige kind kunt helpen en begeleiden? Neem dan contact met mij op via christine@sterrenhemel.info voor een gratis inspiratiesessie (via Skype).
Maak dan de hooggevoeligheidstest: